Vaginitis – colpitis – predstavlja zapaljenje vagine različitim uzročnicima. Zaštitu vagine od infekcije čini njena kiselost (pH 4,5 – 5), zahvaljujući prisustvu Doederlejnovih bacila koji pretvaraju glikogen u mlečnu kiselinu. Bitnu ulogu u zaštiti vagine imaju i ovarijalni hormoni (estrogen i progesteron) koji vrše izgradnju vaginalnog epitela do superficijalnog i intermedijalnog sloja u kojima se nalazi glikogen.
Uzroci nastanka
Klinička slika
Vaginalna kandidijaza – svrab je glavni simptom, uporan i neugodan, ponekad proširen i na područje rektuma. Praćen je gustim, belim, sirastim iscedkom bez mirisa koji može biti u vrlo malim količinama. Moguća je pojava bola, uglavnom pri polnom odnosu. Vaginalna kandidijaza ima sledeće simptome:
- eritem (crvenilo) i oticanje stidnih usana s manjim lezijama (pustulopapulozne promene)
- vaginalni eritem (crvenilo) s lepljivim, gustim iscedkom.
- Grlić maternice obično ostaje normalan.
Infekcija trihomonasom ima sledeće znakove:
- vagina je eritematozna (zacrvenjena) i edematozna (otečena) s ekskorijacijama (izljuštenje epitela)
- gusti vaginalni iscedak koji može biti beo, siv, žut ili zelen
- mala tačkasta krvarenja na grliću materice
- “colpitis macularis” je specifična za trihomonasnu infekciju, a 2-5% bolesnica će imati taj nalaz na pregledu
Dijagnoza
Postavlja se inspekcijom vaginalnog zida, izgledom i mirisom vaginalnog sekreta, stepenom vaginalne čistoće.
Stepen vaginalne čistoće dikazuje se u vidu 6 grupa, uzimanjem vaginalnog sekreta i pregledom preparata mikroskopom
- I grupa: sekret sadrži vaginalni epitel, malo leukocita, poneku bakteriju i Doederleinove bacile, (fiziološki)
- II grupa: manje vaginalnih ćelija, veći broj leukocita, više bakterija i manji broj Doederleinovih bacila, (fiziološki)
- III grupa: mnoštvo leukocita, brojne stafilokoke, streptokoke, coli bacil, bez Doederleinovih bacila,
- IV grupa: dominiraju gonokoke
- V grupa: trichomonas vaginalis
- VI grupa: candidiase
Liječenje
Vaginalna kandidijaza – za lečenje gljivičnih infekcija postoji celi niz oralnih lekova, vaginalnih krema, gelova i vaginaleta s antigljivičnim dejstvom. U slučajevima otpornosti na lekove može se primeniti borna kiselina.
Bakterijski vaginitis – uobičajeno lečenje bakterijskog vaginitisa podrazumeva oralno uzimanje antibiotika i lokalno aplikovanje vaginalnih krema, gelova ili vaginaleta prema savetu ginekologa. Za razliku od bakterijske ili gljivične infekcije, u slučaju vaginalne trihomonijaze treba lečiti oba partnera. Uobičajeno lečenje trihomonijaze uključuje oralno uzimanje antibiotika i lokalno aplikovanje vaginaleta prema savetu lekara. Trihomonijaza se povlači brzo nakon započinjanja terapije, ali ponekad se može dogoditi da je potrebno ponavljanje tretmana. Pritom je važno da se istovremeno leči i partner, i da se tokom terapije partneri suzdržavaju od polnog odnosa.